Günümüz dünyasında dikkat dağıtıcı etkenler bir hayli fazladır. Çalışırken dikkatinizi tamamen işinize yöneltmek artık daha zor bir hale gelmiştir. Çevresel olarak dikkatinizin dağılması imkânsız olan bir ortamdayken bile, kendinizi instagramda dolaşırken bulmanız şaşılacak bir durum değildir. Akıllı telefonların ve diğer teknolojik aletlerin yaygınlaşmasıyla birlikte dikkat toplama sorunları bir hayli artmıştır.
Çevrenizdeki bir şeye konsantre olma ve zihinsel çabayı ona yönlendirme yeteneği, yeni şeyler öğrenmek, hedeflere ulaşmak ve çok çeşitli durumlarda iyi performans göstermek için çok önemlidir.
İster işte bir rapor bitirmeye çalışıyor olun ister bir maratonda yarışıyor olun, odaklanma beceriniz başarı ve başarısızlık arasındaki fark anlamına gelebilir.
Neyse ki, odaklanma zihinsel bir kas gibidir. Onu inşa etmek için ne kadar çok çalışırsanız, o kadar güçlenir.
Zihinsel odaklanmayı geliştirmek hızlı ve kolay olmasa da başarılabilecek bir durumdur. Sizin açınızdan biraz çaba gerektirecek bir durumdur. Bunun yanında bazı günlük alışkanlıklarınızda da değişiklikler yapmanız gerekebilir.
Şimdi sizlere zihinsel odaklanmayı geliştirecek püf noktaları açıklayacağız.
1-Zihinsel Odaklanmanızı Değerlendirin
Zihinsel odağınızı geliştirmek için çalışmaya başlamadan önce, şu anda zihinsel odağınızın ne kadar güçlü olduğunu tespit etmelisiniz.
- Uyanık kalmakta zorlanmıyorsanız,
- Hedefler belirliyorsanız ve görevlerinizi parçalara ayırıyorsanız,
- Çalışırken kısa molalar verip sonrasında tekrar işinizin başınıza dönüyorsanız,
Odaklanma konusunda probleminiz yoktur.
- Sürekli ulaşamayacağınız hayaller kuruyorsanız,
- Dikkatinizi dağıtabilecek şeyleri kontrol etmekte bir hayli zorlanıyorsanız,
- Yapmanız gereken işleri unutuyorsanız,
Odaklanma konusunda problem yaşıyorsunuzdur.
İlk ifade grubu size daha çok benziyorsa, muhtemelen oldukça iyi konsantrasyon becerileriniz vardır ancak biraz pratikle daha da güçlü olabilirsiniz.
İkinci ifade grubuyla daha fazla özdeşleşirseniz, muhtemelen zihinsel odaklanmanız üzerinde biraz çalışmanız gerekir. Biraz zaman alabilir ancak bazı iyi alışkanlıklar uygulamak dikkatinizin toplanmasında, size yardımcı olabilir.
2-Dikkatinizi Dağıtabilecek Etkenleri Ortadan Kaldırın
Dikkat dağıtıcı kaynakları en aza indirmek her zaman göründüğü kadar kolay değildir. Televizyonu veya radyoyu kapatıp dikkatinizi toplamak basit olsa da, iş arkadaşınız, eşiniz ya da çocuğunuz muhabbet etmek istediğinde dikkatinizi toplamanız o kadar kolay olmayacaktır.
Bununla başa çıkmanın yollarından birisi, belirli bir zaman ve mekân belirleyerek bu süre boyunca rahatsız edilmemeyi istemektir. Başka bir alternatif çözüm ise, rahatsız edilmeden çalışabileceğiniz sakin bir yer aramaktır. Kütüphane, evinizdeki özel bir oda ve hatta sessiz bir kafe bile bu çözüm yolunu denemek için iyi yerler olabilir.
Tüm dikkat dağıtıcı etkenler çevreden kaynaklanmaz. Yorgunluk, endişe, kaygı, zayıf motivasyon ve diğer iç rahatsızlıklar da dikkatinizi dağıtabilir.
Bu tür içsel dikkat dağınıklıklarını en aza indirmek veya ortadan kaldırmak için denemek isteyebileceğiniz birkaç strateji, çalışmadan önce iyice dinlenmiş olduğunuzdan emin olmak ve kaygı, endişeyle savaşmak için olumlu düşünceler ve imgeler kullanmaktır. Zihninizin dikkat dağıtıcı düşüncelere doğru gittiğini fark ederseniz, bilinçli olarak odağınızı eldeki göreviniz üzerine toplamalısınız.
3-Odağınızı Sınırlayın
Çoklu görev, birçok şeyi hızlı bir şekilde halletmenin harika bir yolu gibi görünse de, insanların aslında bu konuda oldukça kötü olduğu ortaya çıktı. Aynı anda birden fazla görevi üstlenmek, üretkenliği önemli ölçüde azaltabilir ve gerçekten önemli olan ayrıntılara odaklanmayı çok daha zor hale getirebilir.
Dikkat kaynakları sınırlıdır, bu nedenle bunları akıllıca kullanmak önemlidir.
Dikkatinizi bir spot ışığı olarak düşünün. Bu spot ışığı belirli bir alana tutarsanız, her şeyi çok net bir şekilde görebilirsiniz. Aynı miktarda ışığı büyük ve karanlık bir odaya yaymaya çalışırsanız yalnızca gölgeli ana hatları görebilirsiniz.
Zihinsel odağınızı geliştirmenin bir parçası, sahip olduğunuz kaynaklardan en iyi şekilde yararlanmakla ilgilidir. Birden fazla işi aynı anda yapmak yerine tek işe tüm odağınızı vererek ilerleyin, bu şekilde daha fazla verim elde edeceksiniz.
4-Bulunduğunuz Zaman Diliminden Zevk Almaya Bakın
Geçmiş hakkında derin derin düşünürken, gelecek hakkında endişelenirken veya başka bir nedenden dolayı şimdiki andan uzaklaşırken zihinsel olarak odaklanmak zordur.
Muhtemelen insanların “var olmanın” önemi hakkında konuştuklarını duymuşsunuzdur. Her şey, ister fiziksel (cep telefonunuz) ister psikolojik (endişeleriniz) olsun, dikkat dağıtıcı şeyleri uzaklaştırmak ve şu anda zihinsel olarak tamamen meşgul olmakla ilgilidir.
Bu mevcut olma fikri, zihinsel odağınızı toplamak için de gereklidir. Burada ve şimdi ile meşgul olmak, dikkatinizi keskin tutar ve zihinsel kaynaklarınızın belirli bir zamanda gerçekten önemli olan ayrıntılara odaklanmasını sağlar.
Biraz zaman alabilir ama gerçekten ânı yaşamayı öğrenmeye çalışın. Geçmişi değiştiremezsiniz ve gelecek henüz gerçekleşmemiştir, ancak bugün yaptığınız şey, geçmişteki hataları tekrarlamaktan kaçınmanıza ve daha başarılı bir geleceğe giden yolu açmanıza yardımcı olabilir.
5-Farkındalık Kazanın
İnsanların binlerce yıldır farkındalık meditasyonu uygulamış olmalarına rağmen, farkındalık meditasyonlarının yararları ancak son zamanlarda anlaşılmaya başlandı.
Bir çalışmada, araştırmacılar, insan kaynakları uzmanlarına iş yerinde her gün yaptıkları karmaşık çoklu görev türünün simülasyonlarına dâhil oldular.
Bu görevlerin 20 dakika içinde tamamlanması gerekiyordu ve telefonlara cevap vermek, toplantı planlamak ve telefon görüşmeleri, e-postalar ve metin mesajları dâhil olmak üzere birden fazla kaynaktan gelen bilgi kaynaklarıyla notlar yazmak dâhildi.
Katılımcılardan bazıları, farkındalık meditasyonu kullanımı konusunda 8 haftalık eğitim aldı ve sonuçlar, yalnızca bu eğitimi alanların konsantrasyon ve odaklanmada gelişme gösterdiğini tespit etti.
Meditasyon grubunun üyeleri, diğer katılımcı gruplarına göre görevde daha uzun süre kalabildiler, görevler arasında daha az sıklıkta geçiş yapabildiler ve işi daha verimli bir şekilde gerçekleştirdiler.
Farkındalık pratiği yapmak, nasıl meditasyon yapılacağını öğrenmeyi içerebilir ancak aynı zamanda hızlı ve kolay bir nefes alma egzersizi denemek kadar basit de olabilir.
Nefes alma egzersizine kadar basit bir görev gibi görünse de, aslında göründüğünden çok daha zor olduğunu fark edebilirsiniz. Neyse ki, bu nefes alma etkinliği her yerde ve her zaman yapabileceğiniz bir şeydir. Sonunda, araya giren düşüncelerden kurtulmanın ve odağınızı ait olduğu yere geri döndürmenin daha kolay hale geldiğini göreceksiniz.
6-Kısa Bir Mola Verin
Hiç aynı şeye uzun süre odaklanmayı denediniz mi? Bir süre sonra odağınız bozulmaya başlar ve zihinsel kaynaklarınızı göreve adamak giderek zorlaşır. Sadece bununla da kalmaz, sonuç olarak performansınız da eninde sonunda zarar görür.
Psikolojideki geleneksel açıklamalar, bunun, dikkat kaynaklarının tükenmesinden kaynaklandığını öne sürdü. Bazı araştırmacılarsa, beynin sürekli uyarı kaynaklarını görmezden gelme eğilimiyle daha fazla ilgisi olduğuna inanıyor.
Araştırmacılar, dikkatinizi başka bir yere kaydırarak çok kısa aralar vermenin bile zihinsel odaklanmayı önemli ölçüde iyileştirebileceğini söylüyorlar.
Dikkatinizi, yalnızca birkaç dakika için bile olsa, eldeki görevle ilgisi olmayan bir şeye çevirin. Bu kısa mola anları, gerçekten ihtiyacınız olduğunda zihinsel odağınızı keskin ve performansınızı yüksek tutabileceğiniz anlamına gelebilir.
7-Denemeye Devam Edin
Zihinsel odağınızı oluşturmak bir gecede olacak bir şey değildir. Profesyonel sporcular bile konsantrasyon becerilerini güçlendirmek için bolca zamana ve pratiğe ihtiyaç duyarlar.
İlk adımlardan biri, dikkatinizin dağılmasının yaşamınız üzerindeki etkisini tanımaktır. Hedeflerinize ulaşmakta zorlanıyorsanız ve önemsiz ayrıntılarla kendinizi yoldan çıkmış buluyorsanız, zamanınıza daha fazla değer vermelisiniz.
Zihinsel odağınızı geliştirerek, daha fazlasını başarabileceğinizi ve hayatta size gerçekten başarı, neşe ve memnuniyet getiren şeylere konsantre olabileceğinizi göreceksiniz.
