Öz çekim yapmak narsistik bir hareket mi? Bu sorunun cevabı oldukça karmaşık.
Geçmiş araştırmalar, öz çekim ve narsisizm arasında önemli -ancak nispeten küçük- bağlantılar buldu. Bazı araştırmalar önemli bir bağlantı bulamazken, bazı araştırmalar da erkekler için kadınlardan daha güçlü bir bağlantı olduğunu göstermiştir. Araştırma sonuçlarındaki bu tutarsızlık, tüm öz çekimlerin eşit olmamasından kaynaklanıyor olabilir. Araştırmalar, narsist bireylerin daha çok sadece kendilerinin olduğu öz çekimler yaptığını ve diğer insanları öne çıkaran selfielere daha az yöneldiğini göstermiştir. Ayrıca araştırmacılar, daha çok selfie çekme sıklığının kişilikle nasıl ilişkili olduğuna odaklanırken, çok az çalışma insanların neden öz çekim yaptıklarını gerçekten incelemiştir. Erin Koterba ve meslektaşlarının yakın zamanda Media Psychology dergisinde yayınlanan yeni araştırması bu sorunları inceledi.
Narsisizm, hayranlık duyulma arzusu ve başkalarına karşı empati eksikliği olan görkemli bir benlik algısı olarak tanımlanır. Narsisizmi ölçen kişilik anketleri, özelliği birden çok bileşene ayırabilir:
Liderlik / Otorite: Birinin önemli olduğunu ve diğer insanlardan sorumlu olması gerektiğini hissetmesi
Yetki / Sömürü: Kişinin özel ayrıcalıkları hak ettiğini hissetmesi ve başkalarından yararlanmaya istekli olması
Büyüklenmeci teşhircilik: Gösterme ve ilgi odağı olma arzusu
Araştırmada 276 üniversite öğrencisi, narsisizmi ölçen sorulardan oluşan bir anketi tamamladı. Daha sonra bir önceki hafta hem tek başlarına hem de başkalarıyla kaç tane öz çekim yaptıklarını tahmin ettiler. Katılımcılar ayrıca, kendilerini öz çekim yapmaya neyin motive ettiğini listeledikleri açık uçlu bir soruyu da cevapladılar.
Sonuçlar, narsisizmin belirli bir yönünün -büyüklenmeci teşhircilik -kendini çekme ve özellikle de solo selfie ile bağlantılı tek kişilik özelliği olduğunu gösterdi. Teşhircilik, başkalarının da dahil olduğu öz çekimlerle ilgili değildi. Ancak, bu korelasyon istatistiksel olarak anlamlı olsa da o kadar büyük değildi. Bu yüzden büyüklenmeci teşhircilik, insanları tek başına selfie çekmeye daha yatkın kılan sadece küçük bir faktördür.
Araştırmacılar, insanların selfie çekme güdüleriyle ilgili açık uçlu yanıtları farklı kategorilere kodladılar ve her bir nedeni listeleyen katılımcıların yüzdesini hesapladılar:
Narsistik: Örneğin, “Çekici olduğumu düşünüyorum ve bunu paylaşmakta sorun yaşamıyorum” %29,5
Paylaşma ve bağlanma: Örneğin, “Deneyimlerimi arkadaşlarımla paylaşmak istiyorum” %23,3
İşlevsel kullanım: Örneğin, “Sponsorlu bir sporcuyum. Bu benim işim” %22,80
Benlik saygısını artırma: Örneğin “Böylece kendimi daha iyi hissedebilirim” %15,54 “
Bellek: Örneğin, “Anı belgeleri” %5,7
Uyumluluk: Örneğin, “Gençlerin yaptığı şey bu, bu yüzden sadece takip ettiğim bir trend” %3,1
Yukarıdaki listeden de görebileceğiniz gibi, narsisist motifler en yaygın olanıydı. Ancak paylaşım, bağlantı ve işlevsel kullanım ikinci ve üçüncü sırada geldi. Dolayısıyla, ankete katılanların neredeyse üçte biri öz çekim paylaşmak için narsisistik nedenler belirtirken, bu yine de %70’inin başka nedenleri listelediği anlamına geliyor. İlginç bir şekilde, bu narsisist güdüler, katılımcıların narsisizm seviyesiyle bağlantılı değildi.
Peki, katılımcıların %30’unun öz çekimlerini paylaşmak için narsistik nedenleri varsa, bu genç yetişkinlerin narsist olduğu anlamına mı gelir? Bu güdülerin katılımcıların narsisizm seviyesiyle ilişkili olmadığı göz önüne alındığında, başka bir şeylerin olabileceğine işaret ediyor. Araştırmacılar, bunun gençlerin narsisizminin kanıtlarını gösterdiğini iddia etmek için erken olduğunu söylüyorlar. Genç yetişkinlerin kendilerine daha fazla odaklanma eğiliminde olduklarına ve bunun illa da narsist olduklarına işaret etmediğine dikkat çekiyorlar. Kendi kimliğinizi bulma ve kendinizi başkalarına nasıl sunduğunuzla ilgili endişeler, genç yetişkinlikte büyük önem taşır.
Bu araştırma, benlik merkezli öz çekim güdülerinin yaygın olduğunu, ancak özellikle narsisizmiyle güçlü bir şekilde bağlantılı olmadığını öne sürüyor
Kaynak: https://www.psychologytoday.com/us/blog/close-encounters/202008/why-do-people-take-selfies
