- Vaktiniz olmadığı halde fazladan iş alıyor musunuz?
- Bir meslektaşınız veya arkadaşınız sizden bir iyilik istediği zaman ona yardım edemediğinizde kendinizi suçlu hissediyor musunuz?
- Fazladan iş almazsanız olumsuz yargılanacağınızdan endişeleniyor musunuz?
- Arkadaşlarınızın veya iş arkadaşlarınızın hayır demeniz durumunda size kızacağından endişeleniyor musunuz?
Bu soruların çoğuna veya tümüne evet yanıtı verdiyseniz, muhtemelen hayatınızdaki insanlara karşı uygun sınırlar koymakta sorun yaşıyorsunuz. Sonuç olarak makul bir şekilde kaldırabileceğinizden daha fazlasına talip oluyorsunuz. Kısacası hayır demekte zorlanıyorsunuz.
Başarılı olmak isteyen insanlar birçok farklı nedenden dolayı fazla yükün altına girerler. Bu durum bazıları için erken sosyalleşme deneyimidir ancak bazıları için bu durum farklı oluyor. Bazen, başarılı olmak isteyen insanları gerekenden daha fazlasını üstlenmeye iten şey, başarısız, beceriksiz, yetersiz ya da “ayak uyduramayan” olarak görülmekten korkmalarıdır. Ancak sebepleri ne olursa olsun, başarılı olmak isteyen insanların yapmaya meyilli olduğu bu eylemler, genellikle zaten fazlasıyla dolu olan hayatlarına daha da fazla iş ve stres ekler.
Bu durumdan kurtulmanın en iyi yöntemi elbette hayır diyebilmektir ancak hayır diyebilmek göründüğü kadar kolay değildir. Bu tarz insanların kendilerinden beklentileri sadece olağanüstü derecede başarılı olmakla kalmaz, aynı zamanda bütün işleri kendileri yapmak isterler. Verimli çalışmaları ve işleri herkesten daha hızlı ve daha iyi yapma yetenekleri genellikle onları daha zor durumlara itmektedir. Kendilerine verilen işleri yaptıkları müddetçe daha fazla iş teklif edilmektedir. Başarılı hissetmek için bu durumdan vazgeçmek yerine devam etme eğilimi gösterirler.
Kendinizi bu durumda bulursanız, size hayır kelimesini söylemenize yardımcı olabilecek birkaç öneri sunacağız.
Her işe koşmaya ve her işi düzeltmeye çalışmayın: Başarılı olmak isteyenler, kendi sorumlulukları olmasa bile sorun gördüklerinde hemen müdahale ederek çözüm bulma eğilimindedirler. Siz de eğer böyle hissediyorsanız bu dürtüye direnmeyi deneyin. Bırakın bu sorunlarla başkaları ilgilensin. Belki bu işi sizin kadar düzgün ve hızlı yapamayabilirler ama nihayetinde bir şekilde bu sorun düzelecektir.
Hayır Deme Alıştırması Yapın: Bazen, başarılı olmak isteyen kişiler, kendilerinden bir iyilik yapmaları istendiğinde hazırlıksız yakalanır ve kabul ederler çünkü hayır demek için iyi bir nedenleri olmadığını düşünürler. Aslında hayır demeniz için iyi bir nedene ihtiyaç yok. Eğer siz hayır demek için iyi bir nedeniniz olması gerektiğini düşünüyorsanız ve hayır diyemiyorsanız, kendi kendinize hayır deme pratiği yapmalısınız.
Geçmişte ortaya çıkan durumları düşünün ve ardından hayır demenin kibar yollarını bulmaya çalışın. Pratik yaparken yüksek sesle yapmayı denemelisiniz. Böylece vakti geldiği zaman hayır demek sizin için daha kolay olabilir. Örneğin, “Bu kulağa gerçekten iyi bir amaç gibi geliyor ama buna ayıracak vaktim yok” ya da “Üzgünüm. Programımda yeni bir şey yapmak için daha fazla yerim yok.” diyerek alıştırma yapın. Kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlayacaksa işi başka birine de tavsiye edebilirsiniz. Örneğin, “Başka bir davayla ilgilenecek vaktim yok ama iş arkadaşım yeni davaları kabul ediyor” diyebilirsiniz.
Müzakere Yapın: Bir projeye ayıracak vaktiniz yoksa projeyi teklif eden kişiye daha uygun bir vakitte ilgilenebilirim diyerek bir anlaşmaya varmayı deneyebilirsiniz.
Başarılı birinin bu konu hakkında yaşadığı bir olayı sizlerle paylaşmak istedik. Bir müşteri beni aradı ve yeni bir vakayla ilgilenecek kadar müsait olup olmadığımı sordu. Dava kulağa çok ilginç geliyordu, bu müvekkil ile daha önce de çalışmıştım ve ondan hoşlanmıştım. Davayla ilgilenmek için yakın zamanda vaktim olmayacağını biliyordum. Bu yüzden ‘Şu anda programımda yeni davalar alacak zamanım yok ama Nisan’a kadar bekleyebilirseniz davanızla ilgilenebilirim’ diyerek bir anlaşmaya vardım.
Elbette herkes bu esneklik yapısına sahip olmayabilir ancak süreyi ertelemede anlaşabileceğiniz biriyle de illaki denk geleceksinizdir. Burada unutmamanız gereken diğer bir önemli konu ise ilgilenmeniz gereken projenin son teslim tarihinin çok yakın olmamasıdır. Sizi zora sokmayacak bir son teslim tarihinde anlaşmanız sizin için daha yararlı olacaktır. En önemli konu ise eğer uygun bir zaman ayarlanamıyorsa ‘hayır, teşekkür ederim’ diyerek uzaklaşmaya hazır olmanız gerekmektedir.
https://www.psychologytoday.com/us/blog/high-octane-women/201112/the-art-saying-no
