Çocuklarımızın büyüyüp de ne tür yetişkinler olacağı hakkında endişelenmek anlaşılabilir bir kaygıdır, özellikle de bir çocuğun yetişkinliğe geçtiği bu yoğun dönemde. Ve geleceğin hızlı yaklaşmasından dolayı ne tür bir işe sahip olacakları, eşleri ya da eğitim derecelerinin nasıl olacağı konularında ise daha da fazla endişe duyuyoruz. Bunun sonucunda da çocuklarımıza güvenilmez olduklarını veya özel hayatlarının ihlal edildiğini hissettiren bir grup gerçekçi olmayan kurallar koyar ve kendi başlarına öğrenmelerine izin vermeye direniriz. Bu kurallar ve tepkilerin birçoğu, çocuklarımızın gerçekten rahat ve güvende hissetmesindense bizi daha rahat hissettiren şeylerle ilgilidir. Bir gencin karşı çıkma arzusu genellikle kontrol etme arzumuzu ateşleyebilir. Yine de bunlar büyük çaptaki bir karşı tepkiyi kontrol altında tutmak için yapılan aşırı girişimlerdir.
Sınırları aşmayın veya aşırı kontrolcü olmayın
Çocuklarımızın kötü seçimler yapacağını varsaymaya başladığımızda, onlara sadece yetişkinliğe geldikleri için cezalandırıldıklarını hissettiren kısıtlamalar uygulayabiliriz. Doğal, gelişimsel davranışlarının çoğunu kötü veya kabul edilemez olarak etiketlediğimizde, çocuklarımıza etrafta sinsice dolanıp bizden gizlenmelerini öğretiriz.
Birçok ebeveyn için kabul etmesi zor bir tavsiye olsa da bazen çocukları kendi haline bırakmak zorundayız. Ve yine de ruh hallerini fark ederek, aktiviteleri, arkadaşları ve okulda neler yaptıkları hakkında bilgiler edinerek onları korumaya devam edebiliriz. Bu sürede çok fazla kural koymamalıyız ve koyduğumuz az sayıdaki kuralın arkasında durmalıyız. Doğal, gerçekçi sınırlar oluşturup aynı zamanda, onlara alan verip gelişmeleri için gereken ihtiyaçlarına saygı duyarken kendilerini güvende hissetmelerini sağlayabiliriz.
Akıl danışabilecekleri, ilgili ve güvenilir başka yetişkinlere sahip olduklarından emin olun
Ebeveynler olarak, çocuklarımızın herhangi bir sorun veya sıkıntıda gittikleri “yegâne kişi” olmak istiyoruz. Çocuklarımızın bizi geri çevirmesini önemsenmeme veya ebeveynliğimize bir saldırı olarak görme eğilimindeyiz. Fakat tekrar hatırlatıyoruz ki bu da bizimle ilgili değil. Çocuklarımız bizimle olan ilişkilerinde uyumsuz, ikircikli veya karşı koyma hislerini hissettiklerinde, hayatlarında danışabilecekleri başka destekleyici figürlere sahip olmalarını sağlamak bizim sorumluluğumuzdur. Bir öğretmen, danışman, teyze, amca, büyükbaba, üvey ebeveyn ya da aile dostu olsun, bir mentorun varlığı ebeveyn olarak bize yönelik bir tehdit değil, çocuklarımızın yaşamlarında bir hediye olarak görülmelidir. Bunu, onları yetişkinliğe götüren zor ve çalkantılı sularda ilerlemelerine yardımcı olan başka bir güç olarak düşünün. Bu ilişkiye sahip olmalarına izin vermek, ilgili ebeveynler olarak işimizi yapmamızın bir örneğidir.
Anlamlılık ve amaç duygusu geliştirmelerine yardımcı olun
Çocuklarımızın seçimleri hakkında endişeleniyorsak yapabileceğimiz en iyi şey onlara odaklanabilecekleri ve gelişebilecekleri bir ortam yaratmaktır. Örneğin, akranlarıyla bir proje veya ortak girişim gerçekleştirmelerine yardımcı olabiliriz. Gitar, dans, dijital sanat veya diğer spor dalları gibi onları sevindiren bir tutkuyu destekleyebiliriz. Ebeveynler olarak bu işte, çocuğumuzun yeni bir maceraya girmesi, kendi hedeflerini belirlemesi ve kendi başarılarının tadını çıkarması için zaman ve kaynakları kolaylaştıran destekleyici yan figürler olarak yer alabiliriz.
Çocuklarımıza kendilerini uzaklaştırılmış, göz ardı edilmiş veya baskılanmış hissettirecek şekilde kendimizi dahil etmeden onların bu deneyimleri kendi kendilerine yaşamalarına izin vermemiz çok önemlidir.
Çocuğunuzda görmek istediğiniz değişim olun
Kendi davranışlarımızın çocuklarımızın davranışını ne boyutta etkilediğini ne kadar anlatsak az gelir. Son çalışmalar, ebeveynlerin (özellikle annelerin) mutluluğunun, çocukları büyümüş, evden ayrılmış ve bir ilişkiye başlamış olsalar bile onların mutluluğu ile güçlü bir şekilde bağlantılı olduğunu göstermiştir. Çocuklarımızın sorumlu olmayacağından, bir iş sahibi olmayacağından veya güzel bir ilişki bulamayacağından endişe ediyorsak, yapabileceğimiz en büyük şey; sorumlu davranmayı kendi eylemlerimizle örneklemek, saygı duyacağımız şekilde davranmak ve kendimiz için sağlıklı bir ilişkiye sahip olmaya odaklanmak olacaktır. Çocuğumuz hala bizi reddediyorsa, yine de şefkatli, nazik, sabırlı ve hazır olmalıyız ki bu; bize karşı nazik hissetmeleri ve zamanla daha sağlıklı, daha olgun bir ilişki sürdürmeleri için onlara bir fırsat yaratsın.
Açık fikirli olun
Ergenlik dönemindeki çocuğumuzun aşk ya da flört etme hakkında konuşması düşüncesinden o kadar da rahat hissetmeyebiliriz. Giymek istedikleri kıyafetlerden veya artık katılmak istedikleri partilerden onları adına rahatsız olabiliriz. Ancak, bu yeni ilgilerin ve merakların büyümenin bir parçası olduğunu kabul etmeliyiz. Kırmak zorunda kalacakları ya da evden taşındıkları anda bize tamamen baş kaldırmalarına sebep olacak kurallar koymak muhtemelen doğru cevap değildir. Olan biteni inkar etmek ya da görmezden geliyor ve her şeyin geçip gitmesini dilemek de işe yaramaz. Çocuklarımızla bizimkinin yanı sıra onların deneyimleri hakkında da açık olmak en iyisidir. Kendi rahatsızlığımızı aşıp önümüze getirdikleri meseleler için iletişim kanallarını açık bırakmalıyız. Onları bilmeleri gerekenler hakkında bilgilendirebilir ve yetişkinler dünyasına girerken sahip olmaları gereken değeri ve saygıyı hissetmelerine yardımcı olabiliriz. Bunu, mevcut yaşamlarında onlara birey olarak değer vererek ve saygı göstererek yapabiliriz.
Çocuklarımızın düşündükleri ve hissettikleri şeyler bizim tarafımızdan ne kadar çok kabul edilirse o kadar iyi olur. Belirli kurallara uymalarını istesek bile, çocuklarımız asla doğal merakları ve gelişen ilgileri için kötü, hayal kırıklığına uğramış veya kirli hissettirilmemelidir. Kendi içlerindeki duyguları ne kadar çok kabul edebilirlerse, sorumlu ve kendini önemseyen seçimler yapmak için daha rahat ve kendinden emin olurlar.