İnsanların yaklaşık %60’ı yalan söylemeden 10 dakikadan fazla duramaz. Bu çok fazla yalan demek. Yine de birinin yalan söyleyip söylemediğini anlamak için yapabileceğimiz birkaç şey var. Örneğin gülümsemesine dikkat etmek. Eğer zorla gülümsüyormuş gibi duruyorsa muhtemelen yalan söylüyordur.
İşte size yalanı ortaya çıkartmak için 9 ipucu…
- Hikayeyi tekrar anlatmalarını isteyin ama bu sefer tersten
Genellikle yalan söyleyen insanlar kafalarında bir hikaye oluşturur. Eğer tersten anlatmaları gerekirse stres olurlar çünkü hikayeyi kurgularken bunu denememişlerdir. Bu da demek oluyor ki yalan söylemek çok daha zor bir hal alacak. Gerginleştikçe detayları unutacaklar ve hikayede boşluklar bırakacaklardır.
Gerçek bir hikayeyi anlatmak çok daha kolaydır ve tersten anlattığınızda aklınıza gelmeyen detayları bile hatırlamanız mümkün.
- Şaşırtıcılığı kullanın
Eğer bir insanın yalan söylediğinden şüpheleniyorsanız hikayenin ortasında ona rastgele bir soru sorun. Oldukça spesifik bir şey sormaya çalışın. Bu sayede yalanın kapsamını genişletmek zorunda kalıp kendini tuzağa düşürecektir.
- Hikayenin muğlak olup olmadığını kontrol edin
Bir yalancı önemli detayları atlayabilir çünkü muhtemelen onları hikayeye nasıl dahil edeceğini bilmez. Hikayenin ne kadar belirsiz olduğuna dikkat edin. Cevabını bilmedikleri sorular sormanızı engellemek için bu yolu seçebilirler.
- Sahte gülümsemelere dikkat edin
İnsanların yalan söylerken dudaklarını kapalı tutmaya çalışma eğilimi vardır. Bu, gülümsemelerini sahteleştirir. O kişi tanıyorsanız sahte gülümsemeyi fark etmek daha kolaydır. Yine de bir ipucu: İnsanlar gülümserken genellikle bunu tüm yüzleriyle yaparlar, sadece dudaklarıyla değil.
- Aynı soruyu farklı şekillerde sorun
Bir yalancı genellikle aynı detaylarla cevap verir ancak farklı şekilde söyler. Diyelim ki bir soruyu 3 farklı şekilde sordunuz. Bu, kişiyi hikayeyle ilgili daha çok bilgi vermeye itecektir. Eğer yalan söylüyorsa aynı kelimelere, aynı cümlelere ve hatta aynı detaylara sıkışıp kalacaktır.
- Tüm ses değişikliklerine dikkat etmeye çalışın
Yalan söylerken değişen şeylerden biri de ses tonu ve konuşma hızıdır. Birinin normalden daha hızlı ya da daha yavaş konuştuğunu fark ederseniz, size söylediği yalanı sürdürmeye çalışıyor olabilir. Aynı şey ses tonunun alçalıp yükselmesinde de geçerli. Tüm bunlar belirsizlik göstergesidir.
- Cevaplarının geç gelip gelmediğini kontrol edin
Eğer görece kolay bir soru sorarsanız ve karşınızdaki kişinin cevap vermesi zaman alırsa, muhtemelen ne söyleyeceğini düşünüyor ya da yalanını devam ettirmeye çalışıyordur. Eğer acele cevap veriyorlarsa bu da iyi bir işaret değildir. Bu soruya zaten bir cevap hazırlamış olduğu anlamına gelebilir.
- Özgüvenlerinde bir değişiklik olup olmadığına dikkat edin
Eğer yalan söyleyen kişi diyaloğun kontrolünü elinde tutuyorsa, oldukça özgüvenli bir şekilde gözlerinize bakacaktır. Ama çelişkili noktaları yakalamaya başlarsanız kontrolü kaybeder ve özgüveni yıkılır. Kendini gittikçe kapatır.
- Son çare olarak onları yalanlarıyla yüzleştirin
Eğer hiçbir yöntem işe yaramazsa bildiğiniz gerçekleri anlatın ve onları yalanlarıyla yüzleşirin. Birisi bariz şekilde yalan söylüyorsa, mesela şüphe çekecek kadar fazla detay veriyorsa, yalanını yüzüne vurmayı deneyebilirsiniz. Ama dikkatli olun ve doğru gerçekleri kullanın. Aksi halde siz yalancı çıkabilirsiniz.
